Ni fydd cosbi diwydiant twristiaeth wledig hanfodol Cymru yn datrys yr argyfwng tai fforddiadwy

Wrth ymateb i'r datganiad ysgrifenedig gan Weinidog Cyllid Llywodraeth Cymru, Rebecca Evans AS: Dosbarthiad llety hunanarlwyo at ddibenion treth leol, 24 Mai 2022, dywed Cyfarwyddwr CLA Cymru, Nigel Hollett: -

Rydym yn siomedig bod Llywodraeth Cymru yn targedu darparwyr llety i dwristiaid sy'n gweithio'n galed, er gwaethaf adborth y mae wedi'i dderbyn yn y broses ymgynghori. Rhaid i'r Llywodraeth wahaniaethu yn glir rhwng ei hymrwymiad i fynd i'r afael â'r argyfwng tai fforddiadwy, y materion sydd ganddi gydag ail gartrefi, a'r diwydiant gosod gwyliau gwirioneddol, sy'n cyfrannu cymaint at economi Cymru.

Ni fydd y ddeddfwriaeth yn cael ei gorfodi tan 1 Ebrill 2023 felly nawr rydym yn annog Llywodraeth Cymru i roi eglurder ynghylch y meini prawf, a fyddai'n galluogi busnesau yr effeithir arnynt fwyaf dwys i wneud cais am eithriadau. Mae'r rhain yn cynnwys lle: -

  • Mae cyfyngiadau cynllunio yn atal gosod gwyliau rhag cael eu defnyddio'n gyfreithiol am fwy na chyfnod diffiniedig mewn blwyddyn
  • Eiddo gosod sydd â chyfleusterau a rennir gyda chartref y rheolwr gosod
  • Mae gwyliau mawr yn cael eu heffeithio. Mae'r rhain yn tueddu i brofi llai o alw gan deuluoedd mawr neu grwpiau y tu allan i wyliau'r ysgol
  • Mae gwyliau tymhorol yn rhan annatod a hanfodol o fusnes fferm

Gofynnwn hefyd i Lywodraeth Cymru archwilio sut y bydd ei deddfwriaeth yn cael ei gorfodi gan awdurdodau lleol sydd eisoes wedi'u hymestyn, yn deg ac yn gyson, ledled Cymru.

Yn olaf, rhaid i Lywodraeth Cymru nodi cynigion ar gyfer rhwyd ddiogelwch ar gyfer busnesau twristiaeth na fydd bellach yn hyfyw. Bydd angen cymorth ar fusnesau Cymru yma, gan gynnwys llawer o ffermydd, sydd wedi cael eu hannog o'r blaen i arallgyfeirio er mwyn creu ffrydiau refeniw newydd, ar adeg o ansicrwydd parhaus, a lle gall y galw am wyliau gael ei leihau eleni oherwydd y cynnydd yn y gost byw.